Neden Sigaraya Başlarız?

Sosyal, psikolojik ve genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan sigara alışkanlığı, daha çok çocukluk ve gençlik çağında kazanılır. Çocukluk çağında anne, baba veya diğer büyüklerinin sigara içtiğini gören çocuk, merak içgüdüsü ile sigara içmek ister. Hele bunlar sigara içtiği halde çocuğa “Ben sigara içiyorum ama sakın sen içme” denirse çocuğa hiç inandırıcı gelmez ve sorunun büyük olmakla ilgisi olduğunu düşünüp sigarayı büyümüş olmanın bir sembolü olarak görmeye başlar. Küçük yaşlarda birkaç adetle başlayan sigara alışkanlığı 8-10 yıl içinde artış gösterir ve nikotin bağımlılığı oluşur. Veya gençlik çağında sigara içen diğer arkadaşlarının arasında dışlanmamak için sigaraya başlar.

Sigara Konusunda Bilinmesi Gereken Bazı Gerçekler

Tütün, kullanıcılarının yaklaşık yarısını öldüren bir üründür ve ortalama 15 yıl kadar erken ölüme yol açmaktadır. Halen dünya genelinde her 10 ölümden bir tanesi sigara kullanımı nedeniyle olmaktadır. Yılda 5,4 milyon kişi sigara kullanımının neden olduğu sağlık sorunları yüzünden ölmektedir. Acil önlemler alınmadığı takdirde 2030 yılına gelindiğinde tütün kullanımı nedeniyle ölen kişi sayısı 8 milyonu geçecektir. Benzer şekilde Türkiye’de her 6 dakikada bir kişi, günde 275, yılda ise en az 100,000 kişi tütüne bağlı hastalıklar nedeniyle kaybedilmektedir.

Sigara dumanında sağlığa zararlı hangi maddeler bulunuyor?

Sigara dumanında şu ana kadar 4000 den fazla kimyasal madde bulunmuştur. Bunların içinde en iyi bilinen ve en tehlikelileri Karbonmonoksit, Nikotin, Arsenik, Siyanür, Kadmiyum, Radyoaktif Polonyum210, Akrolein, Aseton, Benzpiren, Toluen ve Katrandır.

Örnek olarak Karbonmonoksit: Arabaların egzoz gazının aynısıdır, kanın oksijen taşıma yeteneğini azaltır. Nikotin, Kokain ve Morfin kadar bağımlılık yapar. Kan basıncını (tansiyon) ve kalp hızını arttırır. Karbonmonoksit ile birlikte koroner arter hastalığı ve beyin damar hastalığına yol açar. Radyoaktif Polonyum, yaydığı alfa ışınları ile kanser yapar. Katran, kanserojen (kanser yapıcı) olup, bronşlarda birikerek, akciğer kanseri, amfizem ve kronik bronşit yapar.

SİGARA NASIL BIRAKILIR?

NEDEN SİGARAYI BIRAKMAK İSTEDİĞİNİZİ İYİ BİLİN.

Sigarayı arkadaşınız bırakıyorken bırakmak ya da "sigara sağlığa zararlıdır" lafı ile herkesin tekrarladığı sebeplerden dolayı karar alıp harekete geçmek, size sigaradan kurtulmak için yeterli motivasyonu sağlamayacaktır. Daha işe başlarken ailenizi ve çocuklarınızı sigaranın zararlarından korumak, kanserden uzak durmak ya da erken yaşlanmayı engellemek gibi daha kuvvetli sebeplerden dolayı sigarayı bırakmaya başlayın. Sigarayı bırakmayı gözünüzde büyütmeyin ama hafife de almayın. Unutmayın, nikotinin ve katranın her dozu kuvvetli bir zehirdir!

BIRAKTIĞINIZ İLK GÜNDE 'BU İŞ BİTTİ,' DEYİP SONRA HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRAMAYIN.

Nikotin bağımlılığı kimyasal, psikolojik ve sosyal bölümleri olan kuvvetli bir bağımlıktır ve kurtulmak için uğraşmak gerekir. Bu süreç boyunca alabileceğiniz her yardımı istemekten çekinmeyin.

SİGARAYI BIRAKMADA SİZE YARDIMCI OLACAK İLAÇLARI DOKTORUNUZA DANIŞIN.

Son yıllarda geliştirilen ilaçlarla beyindeki nikotine bağımlı alanları düzeltmek ve sigarayı bıraktıktan sonraki eksiklik belirtilerini yok etmek mümkündür. Nikotin bantları ve nikotin sakızları da kanda nikotin düzeyini yükselterek nikotin yoksunluğuna bağlı belirtileri azaltabilir. Sigarayı bıraktıktan sonraki ilk 3 gün en zor dönemdir. Nikotin yoksunluk belirtileri olan huzursuzluk, anksiyete, konsantrasyon güçlüğü, depresyon ve büyük bir sigara içme arzusu bu dönemde ortaya çıkabilir. Bu durumların geçici olduğunu ve 3-4 hafta içinde azalarak ortadan kalkacağını bilmek önemlidir. Bu dönemde aktif olmak, kafeinden uzak durmak, sigarayı akla getirecek ortamlarda bulunmamak, sakız çiğnemek, kuruyemiş yemek bu dönemi kolay atlatmaya yardımcı olacaktır.İlimizde ve tüm illerde sigarayı bırakma polikliniklerinde ilgili uzmanlar tarafından gerekli tüm hizmetler verilmektedir.Ayrıca Alo 171 sigara bırakma danışma hattındanda yardım alınabilir.

EN İYİ SONUÇ PSİKOLOJİK DESTEKLE ALINIYOR.

En ideali, ihtiyaç duyduğunuz anda yanınızda profesyonel bir destek bulabilmek çünkü sigaraya geri dönüşlerin çoğu aniden ortaya çıkan bir strese dayanamayıp 'bir tane içsem bir şey olmaz' diye başlıyor. Kısa bir süre bu hisse direnebilse dahi, insanlar çoğunlukla zayıflıklarına teslim oluyor. O kısa direnme süresinde yanlarında bulabilecekleri bir destek, belki de başarının en önemli anahtarı. Yüz yüze bireysel ya da grup tedavileri ve ihtiyaç olduğunda ulaşabilecekleri bir yardım eli, ilaç tedavisiyle birlikte uygulandığında başarı oranı çok yüksek.

HER ŞEYİN ALTINDAN TEK BAŞINIZA KALKMAYA ÇALIŞMAYIN.

Sigarayı bıraktığınız ilk andan itibaren ailenize ve çevrenizdekilere sigarayı bıraktığınızı söyleyin. Dostlarınızın desteğiyle cesaretiniz artacak ve kararınızı çevrenize açıklamış olmanın sorumluluğuyla bu yolda taviz vermeden ilerleme gücünü kendinizde bulacaksınız.

GÜNLÜK SIKINTILARLA BAŞA ÇIKMANIN BAŞKA YOLUNU BULUN.

İnsanların çoğu stresle başa çıkmada sigarayı önemli bir araç olarak kullanma alışkanlığındadır. Sıkıntıları idarede yeni bir yol bulmak gerekir. Tespih çekmek, müzik dinlemek, sakız çiğnemek gibi kullanılabilecek her yöntem sigaradan kurtulmak için mücadeleyi kolaylaştırıcı bir adımdır.

SİGARAYI HATIRLATANLARDAN UZAK DURUN.

Kimileri kahveyi sigarasız içemez. Sigara içilmeden yemek bitmez. O duman üflenmeden hüzün dağılmaz ya da karşılıklı sigara ikram edilmedikçe sohbetler başlamaz. Bu bağlantıyı koparmak ve sigara olmadan da yaşamın zevklerinden tat alabilmek; işte sigaradan kurtulma yolunda asıl meydan okuma buradadır.

EVİNİZİ SİGARADAN TEMİZLEYİN.

Karar verir vermez evdeki bütün sigaraları, kül tablalarını ve çakmakları atın. Sakın 'Belki tekrar başlarım' diye bir kenara kaldırmayın, başlarsınız. Sigara kokusunun sindiği tüm giysilerinizi yıkayın, halıları ve perdeleri temizletin.

TEKRAR TEKRAR DENEMEYE ÇEKİNMEYİN.

Sigarayı tamamen bırakan birçok kişi daha önce defalarca deneyip başarısız olmuşlardır. Başarısızlık sizi yıldırmasın, her denemeyi yeni tecrübeler edinmek için bir fırsat olarak kullanın. Sizi nelerin yoldan çıkardığını iyi analiz edip gelecek denemenizde onlardan kaçınmayı prensip edinin.

HAREKET EDİN.

Fiziksel egzersiz nikotinin eksiklik belirtilerinin ortaya çıkışını azaltır. Düzenli spor yapmanın yanında canınız sigara çektiğinde spor ayakkabılarınızı giyip şöyle bir yürüyüşe çıkmak fayda sağlayacaktır.

SEBZE-MEYVE YEYİN.

Sigarayı bırakırken daha çok sebze-meyve yemeye özen gösterin. Yapılan bir araştırma sebze ve meyve yemenin sigaranın tadının kötü hissedilmesine sebep olduğunu ortaya koymuştur. Böylece nikotin eksikliği ile mücadeleniz kolaylaşacak ve iyi beslenerek sağlıklı yaşama bir adım daha yaklaşmış olacaksınız.

KENDİNİZİ ÖDÜLLENDİRİN.

Sağlığınızın yanında sigarayı bırakmakla yılda tasarruf edeceğiniz binlerce lirayı düşünün ve o paranın bir kısmıyla bu işin sonunda hoşunuza gidecek bir ödül koyun.

ASIL KAZANCINIZI AKLINIZDAN HİÇ ÇIKARMAYIN.

Para bir yana, asıl kazancınız sağlığınız olacaktır. Daha sigarayı bırakmanızın üzerinden 20 dakika geçmeden kalp hızınız normal hızına yaklaşmaya başlayacak, tansiyonunuz normale

inecektir. İlk gün içinde kanınızdaki oksijen ve karbon monoksit oranı normal değerlere gelecek ve kalp krizi geçirme riskiniz azalmaya başlayacaktır. Uzun dönemde ise kalp damar hastalıkları, inme, akciğer kanseri, mesane kanseri tehdidini de düşürecektir.

Sigarayı Bırakmanın Faydaları:

*Yaşamınıza yıllar katar (içilen her bir sigara 15 dakika ömrünüzü azaltır).

*Akciğer kanseri, amfizem, bronşit ve kalp krizi riskiniz azalır.

*Sigara öksürüğü azalır ve kaybolur.

*Spor yaparken kendinizi daha dinç ve enerjik hissedersiniz.

*Dayanıklılığınız artar.

*Sigaranın neden olduğu baş ve mide ağrıları kesilir.

*Körelen koku alma duyusu yeniden gelişir.

*Yemeklerin lezzetini yeniden tam olarak alırsınız.

*Dumansız odalarda yaşarsınız.

*Nefesiniz sigara kokmaz.

*Harcayacak daha fazla paranız olur.

*Diş ve parmaklarınızdaki sarı lekelere veda edersiniz.

*Elbise ve mobilyalarınızdaki sigara yanıklarından kurtulursunuz.

*Kül tablalarınız temiz kalır.

*Yakınlarınıza iyi örnek olursunuz.

*İradenizin gücünü kanıtlamış olursunuz.

SİGARASIZ ve SAĞLIKLI GÜNLERE…