İçişleri Bakanlığı'nın yaptığı düzenlemeyle kimlik kartları, ehliyet ve pasaport ile ilgili değişiklik kararı, 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girdi. Böylece yeni kimlikler çipli hale geldi. Bugüne kadar 37 milyon vatandaş, çipli kimliklere geçti. Kimliklerini hâlâ yenilemeyenler 2023'e kadar, ehliyet için de 2020'nin sonuna kadar süreniz var ama yine de siz geç kalmayın, şimdiden halledin. Yapmanız gereken ise çok basit.

Önceden Emniyet Genel Müdürlüğü'ne başvurarak yapılan kimlik değişikliği işlemleri artık Nüfus Müdürlüğü üzerinden yürütülüyor. Kimlik yenilemek için ilk yapmanız gereken, randevu almak. Bu zorunlu. Kimlik kartı başvuruları için 'randevu.nvi. gov.tr' internet adresi üzerinden ya da Alo 199 numaralı çağrı merkezinden randevu alabilirsiniz. Gününüzde gitmediğiniz takdirde sistem yeniden randevu almanızı 1 ay engelliyor. Bu durumda eğer gidemeyecekseniz randevuyu, süresi dolmadan en az yarım saat önce iptal etmeniz şart.

Başvuru belgeleri

Randevunuzu aldınız, başvurmaya gideceksiniz. Yanınızda olması gereken belgeler ise şunlar:

 Nüfus cüzdanınız. Nüfus cüzdanı olmayanlar için sürücü belgesi, pasaport, evlilik cüzdanı, TSK kimlik kartı, sarı basın kartı, hakim ve savcı kimliği, avukatlık kimlik kartı, öğretmen kartı da kimlik yerine geçiyor. 

Son altı ay içinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf

 22.5 liralık (değerli kağıt bedeli) değişim ücretini ödediğinizi gösteren makbuz veya dekont. Değişim ücretini başvurunuzdan önce vergi dairesi müdürlüklerine, 'ivd.gib.gov.tr' internet adresi üzerinden sanal pos uygulamasıyla ya da bankaya yatırmanız gerekiyor.

Hangi durumda neler gerekiyor?

Evlilik akdinden sonra kimlik yenilemeniz acil ise eğer belediyenin nikah dairesinin evraklarınızı nüfus müdürlüğüne göndermesini sağlamanız gerekiyor.

 Boşanma nedeniyle kimlik değiştirmek isteyenler, başvuru için gerekli belgelerin arasında 'boşanmanın kesinleşmiş kararı' belgesini de bulundurmalı. 

Yeni doğan bebeklere kimlik çıkarmak için herhangi bir ücret ödemek gerekmiyor. Bebekler ve 15 yaşından küçükler için fotoğraf götürmeye de gerek yok. Bebeğin doğumunun ardından 30 gün içinde Nüfus Müdürlüğü'ne başvurmak gerekiyor. Aksi halde, kayıtta gecikildiği için ücret talep edilecektir. Evrak olarak da başvuru yapan anne ya da babanın kimliği ile doğum belgesi yeterli.

Ücreti 22.50 lira

Kimlik yenileme: 22.50 TL 

Evlilik nedeniyle kimlik değişimi: 22.50 TL 

Eskiyen kimliği değiştirme: 22.50 TL 

Yeni doğan bebek için kimlik çıkarmak ücretsiz. Doğumdan itibaren 1 ay içinde bebeğin kaydı yapılmamışsa: 22.50 TL 

Kimlik kaybedilmişse: 45 TL

1 günde adrese teslim

Gerekli belgelerle randevunuzu aldığınız gün nüfus müdürlüğüne giderek başvuru işleminizi yapıyorsunuz. Nüfus dairesinde gerek görülmesi halinde parmak izi, parmak damar izi ve el ayası damar izinin taranarak sisteme kaydedilmesi de gerekebilir. Önceden 15 gün veya 1 ayda postayla adresinize ulaştırılan yeni kimlikler, artık 1 gün veya en geç 2 gün içinde adresinizde oluyor.

Çipli kartla pasaportsuz seyahat

Yeni kimlik kartının üzerinde bulunan çip (yonga); TC kimlik numarası, adı, soyadı, anne adı, baba adı, doğum yeri ve tarihi, cinsiyeti, medeni hali, kan grubu, dini, veriliş tarihi, kart seri numarası, belgenin geçerlilik tarihi ile kişiye özgü biyometrik verileri içeriyor. 

Akıllı kart şeklinde tasarlanan bu kartlar, kopyalanmasını önleyen ve kart içinde bulunan bilgilerin değiştirilmesini engelleyen güvenlik önlemlerine sahip. 

Kimlik kartındaki bilgiler elektronik olarak tutulduğundan, elektronik ortamda yapılan sağlık gibi bir çok hizmete erişim hem hızlı hem de daha güvenli oluyor.

 Nüfus cüzdanından farklı olarak çipliler, banka kartı boyutunda üretildi.

 Mavi rengin erkeği, pembe rengin kadını simgelediği renk ayrımı ortadan kalktı, tüm kartlarda turkuaz rengi kullanıldı. 

Vizesiz seyahat anlaşması olan ülkeler için pasaportsuz yolculuk imkanı tanıyor.

Ehliyette süre 2020'de doluyor

Yeni çipli ehliyete geçmek için tanınan süre 31 Aralık 2020'de doluyor. Ehliyeti yenilemek için de yine kimlik kartında olduğu gibi bir süreç izleniyor. Yani 'randevu.nvi.gov.tr' internet adresi üzerinden ya da Alo 199 numaralı çağrı merkezinden randevu alınıyor. Başvuru için eski sürücü belgesi, nüfus cüzdanı, 15 liralık değişim bedelinin bankaya yatırıldığına dair makbuz, 1 biyometrik fotoğraf, kan grubunu belirtir belge veya yazılı beyan ve en önemlisi de 'sürücü olur' yazan ve aile hekiminden ücretsiz olarak alınan sürücü sağlık raporu gerekiyor.

E sınıfı 5 yıl

Ehliyetini çaldıran ve kaybedenlerin yeni ehliyete başvurmadan önce en yakın trafik tescil şubesine başvuru yaparak kayıp veya çalıntı beyanı vermesi de gerekiyor. Böylece sisteme zayi kaydı işleniyor. Bu durumda ayrıca kayıp ilanı verilmesine de gerek kalmıyor. Sonra Nüfus Müdürlüğü'ne giderek başvuru yapılıyor ve yeni ehliyet posta ile 1 günde adrese teslim ediliyor. Yeni E sınıfı ehliyet 5 yıl geçerli. Diğerlerinde süre ise 10 yıl. Geçerliliğin sona ereceği tarih çipli ehliyetin üzerinde ayrıca belirtiliyor. Süre dolunca yeni ehliyet için tekrar başvuruluyor.

Pasaport için süre sınırı yok

Pasaportların yenilenmesi için son tarih olarak belirlenen bir süre yok. Mevcut pasaportunuz, süresi bitinceye kadar geçerli. Yani 10 yıllık bir pasaportunuz varsa, çipli pasaport için istiyorsanız hemen ya da 10 yıl sonra başvurabilirsiniz. Pasaport yenileme işlemi de yine nüfus müdürlükleri üzerinden yürütülüyor. Başvuru belgeleri kimlik yenileme ile benzer. 

Sadece pasaportta ödenecek ücretler

Sadece pasaportta ödenecek ücretler, alınacak süreye göre değişiyor. Buna göre pasaport bedelleri; harç bedeli + defter bedeli şeklinde ödeniyor. 2019 yılı için 6 aylık olan pasaportun ücreti 303.50 TL, 1 yıllık olan 381.90 TL, 2 yıllık olan 539 TL, 3 yıl olan 709.40 TL ve 4 yıl ve üzeri pasaport almak isteyenlerin ise 945.10 TL ödemesi gerekiyor. Başvuru yapıldıktan sonra kısa sürede pasaport adresinize ulaşıyor.