PARKİNSON HASTALIĞI NASIL ORTAYA ÇIKAR ?

Parkinson Hastalığında, beyinde önemli bir kimyasal madde olan “Dopamin” üretimi durur. Bu kimyasal madde vücudun hareket etmesine yardımcı olur. Parkinson, yavaş ve sinsi seyreden bir hastalıktır. Hastalık on yıl gibi bir süre boyunca sürekli ilerler. Başlangıcında tek taraflı belirtiler görülürken daha sonra bu bütün vücuda yayılır. Belirtilerin şiddeti her hastada farklıdır. Hastalık genelde 40 yaşından sonra görülür ve erkeklerde görülme sıklığı biraz daha fazladır.

Genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin birlikte bu hastalıkta rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca bulaşıcı bir hastalık da değildir.

Bazen Parkinson Hastalığı tanısı koymak zor olabilir.

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ:

Tek belirti tek başına Parkinson hastalığını işaret etmez. Birden fazla belirti varsa bir hekime başvurmanız gerekir. 1. TİTREME: Parmaklarınızda, elinizde, çenenizde veya dudaklarınızda titreme fark ettiniz mi? Oturduğunuzda bir ortamda bacağınızda titreme var mı? El ve bacaklarda titreme Parkinson Hastalığının erken belirtisi olabilir. Normal olan nedir? Ağır egzersiz ve yorgunluk sonrası olan titreme, ilaçlara bağlı titreme ve bazı yaralanmalar sonrasında ortaya çıkan titreme normal insanlarda da görülebilir. Bu nedenlerle ortaya çıkan titremeler Parkinson hastalığına bağlı değildir. 2. ELYAZISINDA KÜÇÜLME: El yazınızda geçen yıllara göre aniden küçülme oldu mu? Yazdığınız harflerin küçüldüğünü, kelimelerin adeta sıkışmış görünümde olduğunu fark edebilirsiniz. El yazısında ortaya çıkan ani değişiklik Parkinson hastalığının belirtisi olabilir.

Normal olan nedir? Bazan yaşlanmakla, el veya parmaklarınızda sertleşme varsa veya görme bozukluğunuz belirginse, el yazısı değişebilir. Fakat bu zaman içinde yavaşça gelişir, aniden ortaya çıkmaz. 3. KOKU DUYUSUNDA KAYIP: Bazı yiyeceklerin kokusunu alamadığınızı fark ettiniz mi? Eğer muz, turşu, meyan kökü gibi yiyeceklerin kokusunu alamadığınızı fark ediyorsanız doktorunuza Parkinson Hastalığını sormalısınız. Normal olan nedir? Koku duyusu nezle, grip, burun tıkanıklığı, üst solunum yolu enfeksiyonlarında değişebilir. Bu durum geçicidir, hastalığınızın düzelmesi ile birlikte düzelir. 4. UYKU SORUNU: Derin uyku sırasında yatakta tekmeleme, vurma, çırpınma gibi hareketler yapıyor musunuz? Eşiniz bundan etkilenerek ayrı yatağa geçmek istiyor olabilir. Uyku sırasında bu hareketler nedeniyle yataktan düşüyor olabilirsiniz. Uykuda ani hareketler Parkinson hastalığının belirtisi olabilir. Normal olan nedir? Herkesin arada bir yatakta fazlaca dönerek uyuyamadığı bir gün olabilir. 5. HAREKET ETMEDE veya YÜRÜMEDE ZORLUK: Gövdenizde, kol ve bacaklarınızda katılık hissediyor musunuz? Bazan hareket ettikçe bu katılık azalır. Eğer azalmazsa Parkinson hastalığının bir belirtisi olabilir. Yürüdüğünüzde kollarınızı sallamadığınızı fark edebilirsiniz, veya başka insanlar size bunu söyleyebilir. Erken belirtilerden biri omuz veya kalçada ağrı veya katılık hissi olabilir. Hastalar bazan ayaklarının “yere yapışmış gibi “ olduğunu söylerler. Normal olan nedir? Eğer kolunuzu veya omzunuzu incittiyseniz, düzelene kadar o kolu kullanamayabilirsiniz. Ya da artrit gibi başka hastalıklar da benzer belirtilere yol açabilir. 6. KABIZLIK: Tuvalete çıkmakta zorlanıyor musunuz? Kabızlık, Parkinson hastalığının erken bulgusu olabilir, doktorunuzla konuşun. Normal olan nedir? Yeteri kadar su ve lifli yiyecek almazsanız tuvalate çıkmakta zorlanırsınız. Ayrıca bazan ilaçlar kabızlık sebebi olabilir. Eğer diyet ve ilaçlarla ilişkili değilse kabızlık sorununuz için doktorunuzla konuşun. 7. DÜŞÜK TONLU KONUŞMA: Normal sesinizle konuştuğunuzda başka insanlar sesinizin çok düşük veya kısık olduğu söyledi mi? Eğer ses tonunuzda değişiklik olduysa doktorunuzla görüşün. Başkalarının işitme problemleri olduğunu zannettiğinizde, aslında sorun sizin fazla yumuşak ve kısık sesiniz olabilir. Normal olan nedir? Soğuk algınlığı sesinizde değişikliğe neden olabilir. Hastalığınız düzeldiğinde sesiniz de düzelir. 8. MASKE YÜZ: Kötü bir ruh halinde olmamanıza rağmen, ciddi, depresif, ve kızgın bir görünümde olduğunuz söylendi mi? Bu ciddi görünümlü yüz maske yüz olarak adlandırılır. Başkaları boş baktığınızı veya pek göz kırpmadığınızı söylüyorsa doktorunuza Parkinson hastalığını sorun. Normal olan nedir? Bazı ilaçlar bu tip ciddi bakış ve yüz görünümüne neden olabilir, ilaç kesilince bu durum düzelir. 9. BAŞ DÖNMESİ ve BAYILMA: Sandalyeden kalktığınızda baş dönmesi oluyor mu? Baş dönmesi ve bayılma, Parkinson hastalığı ile ilişkili düşük kan basıncına bağlı olabilir. Normal olan nedir? Herkesin nadiren ayağa kalktığında benzer yakınması olabilir. Fakat bu sürekli olan bir durumsa doktorunuzla görüşün.

10. ÖNE EĞİLMEK / KAMBURLAŞMAK: Eskisi gibi ayakta dik duramıyor musunuz? Eğer aileniz, arkadaşlarınız vücudunuzda öne / yana doğru eğilme fark ediyorlarsa, bu Parkinson hastalığının belirtisi olabilir. Normal olan nedir? Eğer bir ağrınız varsa, veya kemiklerinizde bir problem varsa duruşunuz değişiklik gösterebilir.

PARKİNSON HASTALIĞININ TANISI

Parkinson hastalığına tanı koymak için özel bir yöntem yoktur. Laboratuvar ya da röntgen tetkikleri sonucu da bunun anlaşılması mümkün değildir. Fakat uzman bir nöroloğun hastadan ve hastanın yakınlarından aldığı bilgiler, ayrıca yaptığı muayene sonucu tanı koy

PARKİNSON HASTALIĞI TEDAVİSİ

Parkinson hastalığının tedavisinin amacı hastayı aktif, bağımsız, kendi başına işini yapabilen hale gelmesinı sağlamaktır. Yapılan tedavi sonucu hastanın her şeyi düzelecek diye bir şey yoktur. Zaten Parkinson hastalığında kullanılan sınırlı sayıda ilaç çeşidi vardır. Bu ilaçlar ya eksik dopamini sağlar, ya onun gibi etki yapar ya da dopaminin parçalanmasını engelleyerek kullanımını arttırır.

Tedavi de bir diğer önemli nokta psikolojik olarak hastanın kaybettiklerini tekrar hastaya kazandırmaktır. Parkinson tedavisinde aile ve hekimin bir arada çaba göstermesi hastanın kendisini daha iyi hissetmesini sağlar ve hastanın yaşam standartını arttırır. Aileden gelen desteğin katkısı fazla olacaktır.

Bu hastalıkla nasıl yaşayacağım diye düşünmemek gerekir. Her hastalıkla yaşanabileceği gibi, insan psikolojisi parkinsonla da yaşamaya alışır. Kişi kendi işini kendi yapmaya özen göstermelidir. Kendinize olan güveniniz sağlam olmalıdır.