Kuzey Kutbu'nun üst kısımlarında yer alan İsveç'de yaşayan Müslümanlar bu yıl da zorlu bir sınavdan geçiyor. Suriye'den Somali'den ve farklı ülkelerden Müslümanların yaşadığı güneşin batmadığı bu coğrafyada vakitler biraz karmaşık olsada sonunda bir çözüm yolu bulunmuş durumda.
Yaklaşık 700 Müslüman mübarek Ramazan ayını Kuzey Kutup Dairesi'nin 145 kilometre kuzeyinde bulunan İsveç'nin Kiruna şehrinde geçiriyor. Bölgede, kuralları belirleyip uygulayacak, fetva verecek bir İslami otorite bulunmuyor. Bu da Müslümanlar'ın farklı farklı saatlere göre oruçlarını tutmalarına yol açıyor. Kimileri, İslamiyet'in doğduğu şehir olan Mekke saatine göre hareket ediyor. Fakat onların da içleri rahat değil. Oruçlarının kabul olmamasından endişe duyuyorlar. Kiruna'da oruç tutanların çoğunluğu, Dublin'de bulunan Avrupa Fetva ve Araştırma Konseyi'nin tavsiyesi üzerine, bin 240 kilometre güneyde yer alan İsveç'in başkenti Stockholm'un saatini esas alıyor.
Bölgede yaşayanlardan Hüseyin Halava, "15, 25 veya 45 saat, eğer inanıyorsanız kaç saat oruç tuttuğunuzun bir önemi yok." diyor. "Fakat sonuçta hepimiz insanız ve bazen zorlandığımız da oluyor." diye ekliyor.
Somalili Abdulnasır Muhammed, İsveç'in Kiruna şehrine ilk geldiğinde 2000 yılıydı ve ramazan ayı kışa denk gelmişti. Muhammed, "O zaman burada hiçbir İslami otorite yoktu, internet de bulunmuyordu. Ben de kendi kurallarımı koymak zorunda kaldım, yaklaşık 5 saat oruç tutuyordum" diyor ve ekliyor: "İslam zorluk dini değildir. Ramazan orucu da insanların sadece aç kaldığı veya kendilerine zarar verdiği bir ibadet değildir. İnsanlar kendi sağlık durumlarını düşünerek ibadet etmeliler."
İsveç'in Kuzey Kutup Dairesi içinde yer alana bölgesine yazları güneş hiç batmazken, kışları da hiç güneş doğmuyor. Ramazan, Aralık ayına denk geldiği zaman ise Kiruna'daki Müslümanlar şimdiki durumun tam tersini, yani aralıksız gece durumunu yaşayacaklar. İki hafta boyunca güneş yüzünü göstermeyecek.
Müslümanlar güneşi takip ederek namaz kılıyorlar, bunun da normal koşullara göre beş vakit namazın iki saat içerisinde kılınması anlamına geliyor.
Kiruna şehrinde Eritre, Suriye, Somali, Belucistan gibi farklı ülkelerden gelmiş olan Müslümanlar farklı bir kültür oluşturuyor.
Bu mevzuda Prof. Hamidullah "İslâm'a Giriş" kitabında şöyle diyor: İslâm din-hukuk âlimleri umumiyetle (45) arz dâiresindeki saatlerin (vakitlerin) (90) derecede yâni kutuplarda muteber olduğunu açıklar. (45) derece ile (90) derece arasındaki bölgelerde güneşe değil, saate göre hareket edilir. Namaz için böyle olduğu gibi, oruç v.s. için de böyledir."
Bu mevzuu etraflıca inceleyen "kaynaklarıyla İslâm Hukuku"nda ise nihaî hüküm şöyle verilmektedir: Altı ay gece, altı ay gündüzün devam ettiği ülkelerde normal vakitleri (yâni gece ile gündüzü) bulunan en yakın -45 enlemdeki- ülkelerin saatleri uygulanarak namaz ve oruç ibadeti yerine getirilir."